کالا های چرمی در بازار امروزی، جایگاه ویژه داشته و جز کالا های لوکس به حساب میآید. چرم از پوست حیوانات و طی فرآیند خاصی بدست میآید و همین امر سبب شده است تا کالاهای چرمی قیمت نسبتا بالایی داشته باشند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع چرم طبیعی آشنا کنیم؛ زیرا نوع چرم، تاثیر مستقیمی بر قیمت آن محصول دارد.
انواع چرم
به صورت کلی دو نوع چرم در دنیا وجود دارد. نوع اول، چرم طبیعی است که از پوست حیواناتی مانند : گاو، گاومیش، گوسفند و … بدست خواهد آمد و نوع دوم از مواد پلی استر یا همان چرم مصنوعی است. نوع سوم، چرم گیاهی است؛ که در باره این نوع از چرم به صورت کامل در مقاله “چرم وگان چیست + معرفی انواع چرم گیاهی ” توضیح دادیم.
چرم طبیعی از زیبایی ذاتی برخوردار است و دوام و کیفیت بالایی دارد؛ اما متاسفانه بزرگ ترین ایرادی که میتوان از آن گرفت، آسیب رساندن به محیط زیست است.
در مقابل، چرم مصنوعی از دوام پایین تری برخوردار بوده و به واسطه روکش های موجود بر سطح محصول، زیبایی دارد. اگرچه چرم مصنوعی دوام و کیفیت پایینتری دارد، اما قیمتی به مراتب پایین تر دارد و کمترین آسیب را به محیط زیست وارد میکند.

انواع چرم طبیعی بر اساس ضخامت و وزن
اگر بخواهیم چرم طبیعی را بر اساس وزن و ضخامتشان دسته بندی کنیم شامل 4 نوع میشود که در ادامه توضیح میدهیم.
- چرم طبیعی سبک
- چرم طبیعی نیمه سنگین
- چرم طبیعی سنگین
- چرم طبیعی بسیار سنگین
وز ن و ضخامت چرم طبیعی، ارتباط مستقم با منشا پوست (چرم از چه حیوانی گرفته شده است)، نوع برش و دباغی کردن آن دارد.
چرم سبک
منشا چرم سبک، عموما از بز یا گوسفند است که ضخامتی یک میلیمتری دارد؛ چرم سبک به واسطه ضخامت کم آن، بسیار منعطف است و به سبب این امر عمده مصرف آن در تولید دستکش چرم و آستر در داخل کفش و کیف است.

چرم نیمه سنگین
چرم نیمه سنگین از چرم های بسیار کمیاب است که منشا آن بیشتر از خزندگانی نظیر مار و کروکودیل است و درصدی هم منشا آن از شتر مرغ است. همانطور که گفتیم این نوع چرم بسیار کمیاب است و همین دلیل باعث گران قیمت شدن آن میشود و عموما در کالا های چرمی بسیار لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.

چرم سنگین
درصد بالایی از کالاهای چرمی که مشاهده میکنید، از چرم سنگین تولید شده اند. چرم طبیعی سنگین منشا گاوی دارد و ضخامت آن چیزی ما بین 2.5 تا 1.4 میلیمتر است، که دوام، کیفیت، انعطاف و زیبایی خاصی دارد. چون چرم سنگین استحکام و دوام بالایی دارد از آن در تولید ژاکت چرمی، کیف دستی چرم، کیف پول چرم و کفش استفاده میشود.

چرم بسیار سنگین
چرم بسیار سنگین یا به عبارتی چرم فوق سنگین انعطاف بسیار پایین و ضخامت 3 میلیمتری دارد؛ منشا چرم طبیعی بسیار سنگین از گاومیش و شتر است. این نوع چرم مقاومت بسیار بالایی دارد به همین دلیل بیشتر در ساخت زیره چرم از آن استفاده میشود.

انواع چرم طبیعی بر اساس منشا حیوانی
همانطور که قبلا به آن اشاره شد و شما میدانید چرم از پوست حیوانات بدست خواهد آمد، اما از چه حیواناتی در صنعت چرم استفاده میشود؟ ما در ادامه برایتان توضیح خواهیم داد.
در صنعت چرم عموما از همه حیوانات استفاده میشود اما درصد بالایی از چرم های موجود در دنیا، از حیوانات زیر بدست میآید:
- چرم گوسفند
- چرم بز
- چرم گاو
- چرم گاومیش
- چرم شتر مرغ
- چرم شتر
- چرم کروکودیل
- چرم مار
هشت حیوان نام برده بالا بیشتر مصرف را در صنعت چرم دارند.
چرم گوسفند
چرم گوسفند جز دسته چرم های سبک است و بیشترین استفاده را در بخش آسترسازی برای کیف و کفش را دارد. از چرم طبیعی گوسفند برای تولید دستکش چرمی نیز استفاده میشود؛ از چرم گوسفند حتی در ساخت کفی های طبی استفاده خواهند کرد.

چرم بز
چرم بز مانند چرم گوسفند از چرم های سبک به شمار میروند و انعطاف بالایی دارند. اغلب شوار های چرمی زنانه نازک از جنس چرم بزی است و زیبایی چشم نوازی دارد که علاه بر آن درتولید دستکش چرم زنانه هم از آن استفاده میشود.

چرم گاو
پر مصرف ترین نوع چرم در این صنعت چرم گاوی است که جز دسته چرم های سنگین هستند؛ چرم گاوی انعطاف و استحکام خوبی دارد، به همین دلیل در تولید انواع کالا های چرمی از آن استفاده میشود. عمده محصولات از جمله ژاکت های پاییزی چرم، کیف و کفش از جنس چرم گاو است.

چرم گاومیش
چرم گاو میش جز چرم بسیار سنگین محسوب میشود، این مدل چرم انعطاف پذیری بسیار کمی دارد ولی در عوض استحکام فوق العاده بالایی دارد. از این نوع چرم در تولید زیره چرمی و رویه پوتین های چرم استفاده میشود.

چرم شتر مرغ
چرم شتر مرغ از قدیمی ترین چرم های مورد استفاده در صنعت چرم است. چرم شتر مرغ از دو بخش تهیه میشود؛ بخش اول چرم طبیعی گرفته شده از پای شتر مرغ است و بخش دوم چرم طبیعی بدن آن است. رویه چرم شترمرغ، ظاهری متفاوت با تمام چرم های دیگر دارد که کاملا قابل تشخیص است؛ رویه آن دارای برجستگی هایی است که جلوه خاصی به آن میدهد و به دلیل کمبود این چرم بیشتر در کالا های بسیار لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.

چرم شتر
چرم شتر ضخیم و انعطاف کمی دارد، این جز دسته چرم بسیار سنگین است که برای تولید کاپشن های چرم زمستانی مورد استفاده قرار میگیرد. چرم شتر نسبت به چرم گاومیش کمیاب تر است و همین امر باعث گران تر بودن آن است.

چرم کروکودیل
چرم کروکودیل یک چرم نیمه سنگین است، این مدل کمیاب است و قیمت بالایی دارد؛ اغلب از چرم کروکودیل برای تزئین کفش و کیف چرمی به صورت تکه ای استفاده میشود.

چرم مار
چرم مار نیز مانند چرم کروکودیل چز دسته چرم نیمه سنگین به شمار میرود، چرم مار زیبایی ذاتی چشم نوازی دارد به همین خاطر از این چرم در تولید کیف، کیف پول و کت چرمی بسیار استفاده میشود.

انواع چرم طبیعی بر اساس لایه های چرم
زمانی که فرآیند دباغی چرم به اتمام رسید، چرم های ضخیم تر به صورت لایه به لایه برش داده خواهند شد واین لایه ها مهم ترین معیار کیفیت و یکی از اصلی ترین دسته بندی های کالای چرمی است که باید در هنگام خرید به آن دقت کنید.
- چرم فول گرین (Full Grain)
- چرم تاپ گرین (Top Grain)
- چرم جنیون (GENIUNE)
- چرم اسپلیت (SPLIT)
- چرم باند شده (BANDED)
پنج لایه بالا بسیار در کیفیت، دوام و به خصوص قیمت هر کالای چرمی تاثیر دارد.
چرم فول گرین – (Full Grain Leather)
این لایه حاصل از بین بردن موها، آب و سایر مواد از بیرونی ترین بخش پوست حیوان است. چرم فول گرین، مرغوب و با کیفیت ترین چرم طبیعی است. تکه های بدست آمده از چرم فول گرین، معمولا عاری از آسیب و هرگونه خرابی است که به سبب این امر از چرم فول گرین در بخش های داخلی استفاده نمیشود.
چرم هایی که پس از گذشت سال ها استفاده همچنان زیبایی خود را داشته و همچنان جذاب و چشم نواز هستند، از نوع چرم فول گرین میباشند که از قیمت بسیار بالایی برخودار هستند.

چرم تاپ گرین (Top Grain)
چرم تاپ گرین را میتوان یک چرم فول گرین نامید، اما تفاوت اصلی فول گرین با تاپ گرین این است که چرم فول گرین به صورت طبیعی فاقد هرگونه آسیبی است و نیاز به هیج عمل دیگری ندارد، اما در چرم تاپ گرین این امکان وجود دارد که پوست حیوان دچار آسیب دیدگی هایی باشد که با مقدار کمی پرداخت و سمباده کاری به کیفیت مناسبی میرسد.

چرم جنیون (GENIUNE)
چرم جنیون که با اصطلاح چرم اصل هم شناخته میشود، به چرمی گفته میشود که با اختلاف بسیار کمی، کیفیت پایین تری نسبت به چرم فول گرین و تاپ گرین دارد. در حالت عادی فرق بین این مدل از چرم با دو مورد قبلی واضح و آشکار نیست، فرق چرم جنیون در این است که در بلند مدت کیفیت خود را حفظ میکند اما دیگر زیبایی اولیه را ندارد.
این درحالی است که چرم فول گرین و چرم تاپ گرین هرچه بیشتر از عمرش میگذرد زیباتر میشود.

چرم اسپلیت (SPLIT)
چرم اسپلیت، یک چرم نسبتا ارزان است که از لایه های تحتانی یا میانی اپیدرم بدست میآید؛ به سبب این امر، چرم اسپلیت یک چرم ضعیف و کم دوام است. تنها نکته مثبت این چرم قیمت ارزان و مقرون به صرفه آن است.

چرم باند شده (BANDED)
چرم باند شده یا به عبارتی ساده چرم احیا شده، این چرم از تکه های باقی مانده و بلا استفاده دیگر چرم ها بدست میآید. ابتدا تمام تکه های موجود را به شکلی خمیری درآورده و در ادامه آنها چسبانده و یک تکه میشوند.
چرم باند شده در استفاده مداوم دچار سایش و از بین رفتگی خواهد شد، و به این دلیل در تولید اکسسوری و لباس و صنعت مد استفاده نمیشود.

انواع چرم طبیعی بر اساس رویه ظاهری
اگر بخواهیم چرم طبیعی را از نظر رویه ظاهری دسته بندی کنیم، میتوان چند مورد زیر اشاره داشت.
- چرم الگانت (Elegant Leather)
- چرم آنیلین (چرم نا تمام)
- چرم شرانگ (Shrang Leather)
- چرم ورنی (Vernis leather)
- چرم سافتی (Softy leather)
- چرم میلینگ (Milling Leather)
- چرم جیر (Suede)
- چرم اشبالت ( split calf leather)
- چرم نوبوک (Nubuck Leather)
- چرم چاپی
در ادامه توضیح مختصری از هر کدام برایتان شرح خواهیم داد.
چرم الگانت (Elegant Leather)
چرم الگانت، چرم ساده و چرم شبرو، هر سه این اسامی اشاره به لایه بالایی پوست حیوان، که اغلب گاو است اشاره دارد. لایه بالایی یا Top Grain استحتکام فوق العاده ای دارد و سطح آن بسیار نرم لطیف است. تنها ایراد این لایه هم لطافت آن است که باعث میشود در برابر اجسام نوک تیز بسیار آسیب پذیر باشد.
رویه ظاهری الگانت، جز مرغوب ترین چرم ها بوده و در کالا های لوکس و رسمی از آن استفاده میشود. چرم الگانت واکس خور بوده، جنسی نرم . لطیف دارد و صاف و یکدست است.
چرم آنیلین یا چرم نیمه کاره
این مدل از چرم صرفا دباغی شده است و هیچ گونه عملیات دیگری روی آن صورت نگرفته است، به همین دلیل دانه و بافت طبیعی خود را کاملا حفظ کرده و عموما براق است؛ چرم آنیلین به چرم پوست نیز معروف بوده و به راحتی مایعات را جذب خواهد کرد.
چرم فلوتر (Floater leather) یا چرم شرانگ (Shrang Leather)
چرم شرانگ یا به عبارتی چرم فلوتر، شکلی متفاوت از چرم الگانت است، که دارای سطحی طرح دار و برجسته است. این مدل از چرم ضد چروک و ضد ترک خوردن است که عموما ضخامت بیشتری دارد.
چرم فلوتر یک نوع ساخت متفاوت از چرم ساده است. چرم فلوتر سطحی طرحدار دارد. برجستگیهای رویه علاوه بر قابل تشخیص بودن توسط چشم، با کشیدن دست روی سطح چرم نیز کاملا قابل تشخیص است. چرم فلوتر به دلیل طرح رویه، معمولا باید ضخامت بیشتری داشته باشد. این نوع چرم ضد چروک و ضد ترک خوردگی است.

چرم ورنی (Vernis leather)
چرم ورنی یا چرم لاکی، این چرم طبیعی هم از بالاترین قسمت پوست یعنی Top Grain بدست میآید و تمامی خصوصیت های چرم الگانت را دارا است؛ تفاوت این دو در لعاب لاک است. در چرم طبیعی ورنی از لعاب لاکی استفاده میشود که نه تنها باعث زیبایی محصول بلکه باعث مقاومت بالای آن میشود. از چرم ورنی عمدتا در تولید کفش و پوتین استفاده میشود.
چرم سافتی (Softy leather)
چرم سافتی، حد وسط ما بین چرم ورنی و چرم الگانت است. چرم سافتی از چرم ورنی مقداری مات تر است و از چرم الگانت کمی براق تر و روغنی تر است. این چرم نیزاز لایه بالایی یا همان Top Grain بدست میآید و استحکام و مقاومت خوبی را در کنار زیبایی چشم نوازش دارد.

چرم میلینگ (Milling Leather)
چرم میلینگ چرمی لطیف و بسیار انعطاف پذیر است و دلیل آن ضخامت کم این مدل از چرم است. چرم میلینگ دارای طرح و نقش های بسیار ریز و کوچک است و مانند چرم شرانگ کاملا ضد چروک و ترک خوردگی است.

چرم جیر (Suede)
چرم جیر یا به عبارت دیگر چرم هورس از دومین لایه پوست استخراج میشود. رویه این چرم بسیار شبیه به مخمل است با این تفاوت که چرم جیر پرز های بیشتر و کوتاه تری دارد؛ چرم جیر مقاومت نسبتا خوبی داشته و در عین حال از قابلیت انعطاف پذیری بالایی هم برخوردار است.

چرم اشبالت ( split calf leather)
چرم اشبالت مانند چرم جیر از لایه دوم بدست میآید و بسیار سنگین است که پرز های بیشتر و بلند تری نسبت به چرم جیر دارد.

چرم نوبوک (Nubuck Leather)
چرمی که از بیرونی ترین لایه پوست بدست میآید، چرم نوبوک نام دارد. این مدل از چرم به کلی مات است و همین ماتی زیبایی دلنشینی به رنگ های مختلف چرم میدهد. از آنجایی که از بیرونی ترین لایه بدست میآید استحکام و دوام بسیار بالایی دربرابر سایش و خراش دارد؛ مقاومت چرم نبوک از چرم جیر و چرم اشبالت نیز بیشتر بوده و عمدتا در تولید کمربند های مردانه و زنانه از آن استفاده میشود.

چرم چاپی
امروزه هر طرح و شکلی قابل اجرا بر روی انواع محصولات چرمی است. این عمل تنها با استفاده از دستگاه های چاپ بزرگ و دستگاه های پرس قابل اجرا است و چاپی بودن محصول چرمی دلیلی بر طبثیعی یا مصنوعی بودن آن جنس نیست.
سخن پایانی
در انتها باید گفت که همیشه در زمان خرید یک محصول چرمی به تمام نکات ذکر شده در بالا توجه کنید. نوع چرم، لایه چرم، وزن و ضامت چرم، همه مواردی هستند که تاثیر مستقیمی در قیمت محصول شما و پس از آن دوام و عمر مفید محصولتان خواهد بود.